Ի վերջո կհաղթեն գործարարների շահերը
Ռուսաստանի պաշտոնական անձինք հայտարարում են, որ Բուլղարիայում օրերս «Հարավային հոսք» գազամուղի ցամաքային մասի շինարարության կասեցումը փաստորեն նշանակում է Մոսկվայի դեմ տնտեսական պատժամիջոցների ձեռնարկում:
Հունիսի 8-ին հայտնի դարձավ, որ Բուլղարիայի վարչապետ Պլամեն Օրեշարսկին կարգադրել է «Հարավային հոսքի» շինարարությունը կասեցնելՙ մինչեւ Եվրոհանձնաժողովի դիտողությունների վերացումը:
Եվրոմիությունում ՌԴ մշտական ներկայացուցիչ Վլադիմիր Չիժովը հայտարարել է, որ բուլղարական կողմը նման որոշում է ընդունել արտաքին քաղաքական ուժգին ճնշման հետեւանքով: ՌԴ արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովը ԵՄ իշխանությունների դիրքորոշումն անվանել է ապակառուցողական:
Բուլղար վարչապետի հայտարարությունն արվեց այն բանից հետո, երբ Սոֆիա այցելեցին ամերիկացի մի խումբ սենատորներ Ջոն Մակքեյնի գլխավորությամբ: Չիժովի կարծիքովՙ տվյալ դեպքում խոսքը Ուկրաինայի ճգնաժամի հետ կապված «զուտ քաղաքական որոշման» մասին է:
BBC-ն հիշեցնում է, որ վերջերս ԵՄ էներգետիկայի գծով հանձնակատար Գյունտեր Էթինգերը իր հարցազրույցներից մեկում «Հարավային հոսքի» կառուցումը ուղղակիորեն շաղկապել էր Ուկրաինայի իրադրության հետ: Այս կապակցությամբ Չիժովը ընդգծում է, որ «Հարավային հոսքի» շինարարության մրցույթում հաղթած «Ստրոյտրանսգազ» ընկերությունը չի մտել ԵՄ¬ում պատժամիջոցների ենթարկված ընկերությունների ցանկի մեջ, սակայն հայտնվել է ԱՄՆ¬ի կազմած «սեւ ցուցակում»:
Ռոյթեր գործակալության տվյալներով, պաշտոնական Վաշինգտոնը Սոֆիային նախազգուշացրել է, որ «Ստրոյտրանսգազի» հետ համագործակցող բուլղարական ընկերությունները կարող են ենթարկվել պատժամիջոցների:
Ռուսաստանը երբեք չի թաքցրել, որ «Հարավային հոսքի» նպատակն է նվազեցնել կախվածությունը Ուկրաինայիցՙ որպես գազի տարանցման երկրից:
«Գազպրոմը» եւ «Բուլղարիայի էներգետիկ հոլդինգը» նոր գազամուղի կառուցման համաձայնագիրը ստորագրել են 2009 թվականին նախագծի համաձայն, Բուլղարիայում պետք է ստեղծվի երկու խողովակաշար (դեպի Հունաստան եւ Սերբիա), որոնցով Կենտրոնական եւ Հարավային Եվրոպային ռուսական գազի մատակարարումների տարեկան ծավալը պետք է հասնի մինչեւ 63 մլրդ խորոմետրի: Ըստ որում, գազը սպառողներին պետք է հասնիՙ շրջանցելով Ուկրաինան:
2009-ի մայիսին հայտարարված մրցույթում հաղթեց «Ստրոյտրանսգազ կոնսորցիումը», որի մեջ մտնում են ռուսական «Ստրոյտրանսգազը» եւ բուլղարական «Gasproekt Jug AD»-ն: Եվրոհանձնաժողովի գլխավոր առարկությունն այն է, որ աճուրդի անցկացման ժամանակ կարող էին խախտված լինել ԵՄ նորմերը, քանի որ շինարարական աշխատանքների կապալառուներ են դարձել բուլղարական եւ ռուսական ընկերություններ: 2014 թ. հունիսի սկզբին Եվրոհանձնաժողովը հատուկ նամակով Սոֆիայից խնդրեց նախագծի հետ կապված աշխատանքները սառեցնել, քանի դեռ չի ստուգվել մրցույթի համապատասխանությունը եվրոպական օրենքներին:
Անկախ փորձագետ Ալեքսեյ Մակուշկինի կարծիքովՙ «Հարավային հոսքի» շինարարությունը կասեցնելու Բուլղարիայի որոշումն ունի քաղաքական ենթատեքստ, քանի որ տվյալ նախագիծը սահմանում է Ռուսաստանից կախվածության աստիճանը: «Հարցը միայն Եվրոհանձնաժողովի դիրքորոշումը չէ: Վերջնական որոշումը կընդունվի ըստ այն բանի, թե գործարարների ազդեցության խմբերը որքանով են շահագրգռված խողովակաշարի ստեղծմամբ», կարծում է Մակուշկինը:
Բուլղարիայի էներգետիկայի նախարար Դրագոմիր Ստոյնեւը հունիսի 9-ին հայտարարեց, որ իր երկիրը մտադիր չէ հրաժարվել «Հարավային հոսքից» եւ հույս ունի շարունակել շինարարական աշխատանքները այն բանից հետո, երբ Բրյուսելը կստանա իր բոլոր հարցերի պատասխանները:
Եվրոհանձնաժողովի նախագահ Սագինա Բերգերը հրաժարվել է մեկնաբանել Ստոյնեւի հայտարարությունը եւ միայն ողջունել է նախագիծը սառեցնելու Սոֆիայի որոշումը:
Բուլղարիան Եվրոմիության ամենաաղքատ երկիրն է եւ գրեթե ամբողջապես կախման մեջ է ռուսական գազից: