Նկատե՞լ եք, որքա՜ն են շատացել ոստիկանական մեքենաները, շատացել են նաեւ իրենք՝ ոստիկանները: Հատկապես գիշերը, երբ ավելի հստակ ու ճնշիչ են դառնում նրանց մեքենաների կարմիր-կապույտ ազդանշան-լույսերը: Գրեթե բոլոր փողոցների բերան կանգնած են նրանք, մինչ մայրուղիների վրա միանգամից ոստիկանական մի քանի մեքենա սուրում են ներքեւից վերեւ ու վերեւից ներքեւ: Ի՞նչ են անում, ո՞ւր են գնում, ո՞ւմ են հսկում, ինչո՞ւ են հսկում: Հսկո՞ւմ են, թե՞ վախեցենում:
Երեւի պետական անհպելի գաղտնիք է. գոնե ինձ չհաջողվեց պարզել, թե մեր ազգային, հարազատ ոստիկանության ծառայողական մեքենաների թիվը քանի՞սն է, չհաշված այն մյուսներինը, որոնք քաղաքացիական «հանդերձանքով» են եւ աննկատելի: Վերջին 3 տարիներին քանի՞ հատով է ավելացել դրանց թիվը: Վառելիք, պահեստամասեր, նվազագույն աշխատավարձը 5-6 անգամ գերազանցող վարձատրություն, իսկ սպայակազմին՝ պարգեւավճարներ նաեւ: Պետբյուջեի ո՞ր տոկոսով եւ որքանո՞վ են հայթայթվում այդ հսկայական գումարները, այն էլ մեր քյասիբ երկրում, որը բավարար փող չունի գիտությունը զարգացնելու, մշակույթը ծաղկեցնելու, կրթությունը արդիականացնելու, արդյունաբերությունն ու գյուղատնտեսությունը կարգի բերելու, հաշմանդամ զինվորներին կարգին բուժելու, զոհված տղաների ընտանիքներին սոցիալական օգնություն տրամադրելու, պատերազմի հետեւանքով բռնագաղթի ենթարկվածներին պատսպարելու, կերակրելու, աշխատատեղեր ստեղծելու:
Իրոք, ի՞նչպես է հայթայթվում ենթադրաբար տրիլիոնների հասնող այդ գումարը, ինչո՞ւ է մսխվում՝ աննպատակ, հումպետս:
Ու կարծես գտնվեց վերեւի հարցադրումների պատասխանը. ճանապարհային ոստիկանության կողմից արձանագրվող ու մեր՝ տասնյակ հազարավորներիս գրպանից վճարվող տուգանքները, որոնք հասնում են աստղաբաշխական թվերի, քիչ-քիչ մուծվող, շատ-շատ կուտակվող եւ է՛լ ավելի շատ մսխվող:
Վերջին մեկ ամսում երեք անգամ տուգանվեցի, երկուսը՝ ավտոմեքենան սխալ տեղ կայանելու,- ճիշտ քարշակի նշանի տակ, Բուզանդի փողոցի ձախ մայթին,- իսկ երրորդը՝ ծառի ճյուղերի արանքից թարթող կանաչ խաչը լուսացույցի հետ շփոթելով ժամանակից շուտ տեղից շարժվելու պատճառով:
Բնականաբար, ինչպես ասում են՝ անհապաղ ստացա համապատասխան ծանուցագիրը, որի վերջին՝ «Որոշեցի» ենթավերնագրի տակ արձանագրված էր՝ 5000 դրամ, իսկ որոշողը՝ Սարգսյան ազգանունով մեկը (արդեն մեր ոստիկանների մեծ մասը Սարգսյան է), որը շա՜տ հոգատար հիշեցնում էր, որ իր որոշումը կարող եմ բողոքարկել: Անշուշտ կարեւորություն չտվեցի նրա հուշարարությանը եւ սուսիկ-փուսիկ վճարեցի տուգանքները: Երեքից երկուսի դեպքում ե՛ս էի մեղավորը, իսկ երրորդի համար՝ «օրենքով» ոչ ոք: Միաժամանակ 1,5 տոկոսով կորցրեցի վարորդական հեղինակությունս: Միակ սփոփանքս այդ պահին մնաց այն, որ պետական մեր բյուջեն ենք լցնում: Բայց միայն այդ պահին: Իսկ հետո, ինչպես ասում են ամերիկացիները, առաջ եկավ երկրորդ միտքը (second thought). բյուջե ենք լցնո՞ւմ, որ ի՞նչ անեն: Ճանապարհնե՞րն են բարեկարգում, հատկապես խաչմերուկներում լուսավորությո՞ւնն են ուժեղացնում, գծանշումնե՞րն են ժամանակին կատարում, բազմահարկ կամ ստորերկրյա վճարովի կայանատեղինե՞ր են կառուցում, հատկապես մայրաքաղաքի կենտրոնական հատվածում, որտեղ հյուրանոցներն անգամ չունեն կայանատեղի: Թե՞…
Վերեւում ասվեց արդեն. տուգանքները, որոնք շահումով խաղերից հետո պետբյուջեն լցնող կարեւորագույն մուտքերն են ապահովում, գնում են ուռճացված քանակությամբ ոստիկանություն պահելու սին նպատակին: Իսկապես անիմաստ մսխում՝ հատկապես եթե նկատի ունենանք երկրում տարվետարի հանցագործությունների եւ օրինազանցումների թվի կրկնապատկումը, ըստ պաշտոնական տվյալների: Մսխում՝ այն ոստիկանության վրա, որը չի կարողանում նույնիսկ մի «կարգին» ձերբակալում կատարել, եթե 1-ի դեմ 5 հարաբերությամբ, բառի իսկական առումով, չհարձակվի օրինազանց կամ անմեղ մարդկանց վրա, դեռ չխոսելով ձեռնաշղթա անցկացնելու բա՜րդ գործողության մասին, որը իրականացվում է միայն տվյալ անձին ասֆալտին փռելով, մի քանի հոգով վրան նստելով, ոստքերն ու ձեռքերը անշարժացնելով: Բա ո՞ւր մնացին ոստիկանական մարզումները, պրոֆեսիոնալիզմը: Ա՛յ թե որտե՛ղ պետք էր գումար ծախսվեր:
Իշխանությանը թվում է, որ միայն մարդաշատ ու մեքենաշատ ոստիկանական ուժերով է կարելի ավտանգություն, ի՛ր անվտանգությունը ապահովել: Այլապես՝ գործող վարչապետը այդպիսի հրճվանքով վերջերս չէր հայտարարի, թե ուսուցիչները մեծ քանակությամբ եւ հաճույքով են լքում իրենց ասպարեզը եւ որպես պարեկ ընդգրկվում ոստիկանության մեջ: (նրանց աշխատավարձերի միջեւ տարբերությունը հասնում է 200 հազար դրամի, անշուշտ հօգուտ նախկին ուսուցիչների): Դա ողբերգություն է մեր երկրի ու ժողովրդի համար, մեր պետության ապագայի համար:
Մեր աչքի առաջ ստեղծվում է ոստիկանապետություն: Աշխարհում ոչ մի երկիր ու ոչ մի իշխանություն չի շահել դրանից: Ընդհակառակն:
ՀԱԿՈԲ ԱՎԵՏԻՔՅԱՆ