Ս.թ. ապրիլի 10-ին Հայաստան-Ադրբեջան պետական սահմանի Ներքին Խնձորեսկ հատվածում միջադեպ է տեղի ունեցել: Այս մասին հաղորդագրություն է տարածել ԱԱԾ-ն։
«Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացի հանդիսացող հովիվը մոլորված հոտին փնտրելիս հայտնվել է Ադրբեջանի տարածքում: Իրադրության բերումով երկու կողմերի սահմանապահների կողմից հրաձգություն է տեղի ունեցել:
Միջադեպի հետևանքով ադրբեջանական կողմն ունի մեկ վիրավոր: Հայաստանի Հանրապետության ԱԱԾ Սահմանապահ զորքերը պատրաստ են Ադրբեջանի Հանրապետության Սահմանապահ զորքերի հետ համատեղ քննության: Անկախ համատեղ քննությունից ՀՀ Սահմանապահ զորքերը իրականացնում են սեփական քննությունը և արդյունքների մասին կհաղորդվի լրացուցիչ: Պարզաբանման ենթակա է նաև հարցը, թե ինչու և ինչպես են հովիվը և հոտը հատել սահմանը:
Հայկական կողմի համար նման միջադեպերը ցանկալի չեն: Նշենք նաև, որ ադրբեջանական կողմը վերադարձրել է մոլորված հոտը: Հովիվը նույնպես գտնվում է ՀՀ տարածքում»,- նշվում է հաղորդագրության մեջ։
Հայաստանյայաց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու Շիրակի թեմի առաջնորդ Գերաշնորհ Տեր Միքայել Արքեպիսկոպոս Աջապահյանն այսօր այցելել է Տավուշի մարզի Ոսկեպար գյուղ, որտեղ հանդիպել է Սուրեն Պետրոսյանին, «Հայկական պետականության համար» համակարգող կենտրոնի անդամներին և գյուղացիներին։ Սուրեն Պետրոսյանը մի խումբ մարդկանց հետ արդեն 3 շաբաթ է ինչ տեղափոխվել են Ոսկեպար և ապրում են ոսկեպարցիների կողքին։
Ավելի վաղ նրանք հայտարարել են, որ ստեղծված համազգային և համապետական ճգնաժամի հաղթահարման այս պայքարում ներգրավված են տարբեր ոլորտի մասնագետներ, հասարակական, քաղաքական գործիչներ։ Այլևս չպետք է լինեն կուսակցական շահեր, քաղաքական նախընտրություններ։
Հանդիպման քննարկման հիմնական թեմաներն են եղել այսօր պայքարի կիզակետ դարձած Ոսկեպարի հարցը, հանդուրժողականության հետևանքները, նահանջի անթույլատրելիությունը։
«Միայն հայկական ինքնություն չունեցող մարդը կարող է ասել՝ սա մեզ չի պատկանում, հայն ինչպես կարող է ասել՝ սա մերը չէ»,- գյուղացիների հետ շփումների ընթացքում ընդգծել է Շիրակի թեմի առաջնորդ Գերաշնորհ Տեր Միքայել Արքեպիսկոպոս Աջապահյանը։
Ապրիլի 10-ին Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում ընդունեց «Դանիական-հայկական բարեգործական առաքելություն» հասարակական կազմակերպության ատենապետ Հայր Մայքլ Թոմսենին և կազմակերպության հոգաբարձուների խորհրդի անդամներին՝ ուղեկցությամբ գործադիր տնօրեն Արշավիր Գաբուճյանի: Հայտնում են Մայր Աթոռի տեղեկատվական կենտրոնից:
Տիար Գաբուճյանը ներկայացնելով խորհրդի անդամներին, ընդգծեց, որ կազմակերպության` Հայաստանում գործունեության 20-ամյակի առիթով այցելել են Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածին ստանալու Հայոց Հայարպետի օրհնությունը։
Այնուհետև Նորին Սրբությունն իր գնահատանքը բերեց բարեգործական կազմակերպության պատասխանատուներին Հայաստանում սոցիալական և կրթական ոլորտներում իրականացվող ծրագրերի համար։
Հայոց Հովվապետը գոհունակությամբ արձանագրեց, որ Մայր Աթոռի, հայաստանյան թեմերի և կազմակերպության միջև հաստատված սերտ գործակցությունը նպաստում է նաև կիրակնօրյա դպրոցների արդյունավետ գործունեությանը։
Իր հերթին Հայր Մայքլ Թոմսենը Ամենայն Հայոց Հայրապետին ներկայացրեց թեմերի հետ համատեղ իրականացվող ծրագրերը՝ իր երախտագիտությունը հայտնելով Նորին Սրբության մշտական զորակցության և օրհնության համար:
«Չկա մի տեղ, որտեղ մեր գործընկերները կարող են մեզ մեղադրել մեր պարտավորությունները չկատարելու համար, իսկ հակառակ դեպքերը ցավոք բազմաթիվ են: Մենք չենք ուզում վիճել ՌԴ-ի հետ, ոչ միայն այն պատճառով, որ դրա հնարավորությունը և ուժը չունենք, այլ այն պատճառով, որ մենք գնահատում ենք այն ահռելի դրականը, որ եղել է և կա մեր հարաբերությունների մեջ»,- ԱԺ ամբիոնից ասել է Նիկել Փաշինյանը։
Հայաստանը Ռուսաստանի մերձավոր գործընկերն է և դաշնակիցը, դժվար թե կարելի է թերագնահատել երկկողմ հարաբերությունների կարևորությունը։
Մեկնաբանելով ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությունը, թե «Հայաստանը ՌԴ-ի հետ հարաբերություններում ոչ մի սխալ քայլ չի արել»՝ նշել է ՌԴ նախագահի մամուլի քարտուղար Դմիտրի Պեսկովը։ «Հուսով ենք, որ տեսանելի ապագայում Պուտինը և Փաշինյանը հնարավորություն կունենան անձամբ քննարկել երկկողմ հարաբերությունների հարցերը»,- ասել է նա։
«Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ը ներկայացրել է առաջիկա հինգ օրվա եղանակի կանխատեսումը։
Երևանում ապրիլի 10-ի ուշ երեկոյան ժամերին, 11-ին սպասվում է անձրև։ Ապրիլի 14-ի երեկոյան ժամերին, 15-ի գիշերը սպասվում է կարճատև անձրև, հնարավոր է նաև ամպրոպ։ Ապրիլի 12-13-ին, 15-ի ցերեկը սպասվում է առանց տեղումների եղանակ։
Հանրապետության տարածքում ապրիլի 10-ի երեկոյան ժամերին, 11-ին շրջանների զգալի մասում, 12-ի գիշերը, 13-ի ցերեկը, 14-15-ին առանձին շրջաններում ժամանակ առ ժամանակ սպասվում է անձրև, հնարավոր է նաև ամպրոպ։ Ապրիլի 12-ի ցերեկը, 13-ի գիշերը սպասվում է առանց տեղումների եղանակ։
Քամին՝ հարավաարևելյան 2-5մ/վ, ամպրոպների ժամանակ սպասվում է քամու ուժգնացում 16-20մ/վրկ:
Օդի ջերմաստիճանն ապրիլի 12-13-ին ցերեկը կբարձրանա 4-5 աստիճանով։
-Նրա՝ Հայաստան այցելության նպատակները մեկից ավելի են, և ես այդքան կոմպետենտ չեմ բոլոր նպատակները լուսաբանելու։ Մոտավորապես գիտեմ, որ Բարոնուհի Քոքսը Հայաստան եկել է Ստեփանակերտի՝ իր անվան վերականգնողական կենտրոնը վերաբացելու կամ վերակառուցելու նպատակով։ Տնօրեն Վարդան Թադևոսյանի հետ մի քանի զրույցից մոտավորապես գիտեմ, որ Եղվարդի տարածաշրջանում հողատարածք են նվեր ստացել և մտադիր են հիմնարկեք կատարել։ Սա Բարոնուհու այցի նպատակներից մեկն է։
Նա բավական հաճախ է գալիս Հայաստան. վերջին անգամ այստեղ եղել է անցած տարի՝ արցախյան մեծ աղետից առաջ։ Բայց այդ ժամանակ Բարոնուհի Քոքսը չկարողացավ Արցախ մեկնել։
Ինչ վերաբերում է Բարոնուհու՝ «Թեքեյան կենտրոն» հիմնադրամ կատարած այցին, ապա այցելության նպատակը հետևյալն էր` մենք Բարոնուհի Քոքսի հիմնադրամից՝ Humanitarian Aid Relief Trust կազմակերպությունից, մի քանի անգամ նվիրատվություններ ենք ստացել և արդեն բավականին խոր համագործակցություն ենք սկսել։ Այնպես որ, նա և իր պատվիրակությունն ընդհանուր ծանոթության նպատակով ցանկանում էին անպայման այցելել և ծանոթանալ, չնայած որ Բարոնուհին 1999 թվականին՝ Թեքեյան կենտրոնի բացումից անմիջապես հետո, արդեն իսկ եղել էր այստեղ՝ բրիտանական թագավորական գանձերի ցուցահանդեսին ներկա լինելու առնչությամբ։
Սա, կարելի է ասել, նրա երկրորդ պաշտոնական այցն էր։ Ընդհանուր ուզում էինք մեր ծրագրերի, հետագա համագործակցության շուրջ խոսել։
-44-օրյա պատերազմից ի վեր՝ «Թեքեյան կենտրոն» հիմնադրամն իր գործունեությունը հիմնականում կենտրոնացրել է Արցախից բռնի տեղահանված մարդկանց վրա։ Նախկինում մենք զբաղվում էինք կրթական, մշակութային ծրագրերով, ունեինք Թեքեյան դպրոցների հետ ծրագրեր, բայց 2020 թվականից հետո հիմնական շեշտը դնում ենք միայն Արցախից տեղահանվածների վրա։ Արդեն տասնյակ հազարավոր կիլոգրամների հումանիտար օգնություն ենք բաժանել, կացարաններ ենք վերանորոգում, և այստեղ բավականին մեծ դեր ունի Բարոնուհի Քոքսի կազմակերպությունը։
Այսօր էլ 14 անուն ապրանք ենք ստացել, կշռում ենք, փաթեթավորում և բաշխում. շահառուները կգան հավանաբար չորեքշաբթիից հետո։
Անմիջական մեզ են գումարներ փոխանցում, և մենք էլ այդ միջոցներով, նաև այլ տեղերից նվիրատվություններից և մեր ֆոնդերից ծախսում ենք, միասին ծրագրեր ենք մշակում կամ առաջարկում ենք տարբեր ծրագրեր։ Իրենք մասնակցում են դրանց, մենք հաշվետվություններ ենք ուղարկում։
–Հատկապեսի՞նչծրագրերկարողեքառանձնացնել։
-Ես Բարոնուհի Քոքսին և նրա պատվիրակությանը ներկայացրել եմ, որ ունենք երեք հիմնական ծրագիր՝ կարճաժամկետ, միջնաժամկետ և երկարաժամկետ. կարճաժամկետ ծրագիրը դեռ շարունակվում է. այն վերաբերում է հումանիտար օգնություն և առաջին անհրաժեշտության ապրանքներ տրամադրելուն։ Ցավոք, այս ծրագիրը դեռ շարունակվելու միտում ունի, որովհետև միայն մեզ մոտ 2 հազարից ավելի արցախցի գրանցված ընտանիք կա։ Միջնաժամկետը ժամանակավոր կացարաններին վերաբերող ծրագիր է, որպեսզի հնարավորինս փորձենք տեղահանված արցախցիներին պահել Հայաստանում։ Երկարաժամկետ ծրագիրն էլ վերաբերում է հիմնական կացարաններին, աշխատանքին, վերապատրաստումներին, որպեսզի արցախցիները կայանան, հիմնավորվեն Հայաստանում։
-Այս պահի դրությամբ մշտական հոսքեր չկան, չեմ կարող ասել։ Երկու անգամ միանվագ հատկացումներ են եղել, իրենք էլ են նվիրատվություններ հավաքում։ Իրականում խոսքը շատ մեծ գումարների մասին չէ՝ մեր հատկացրած ընդհանուր գումարների՝ մոտավորապես մեկ երրորդի չափով։
-Նա միշտ է ակտիվ եղել։ Անցած ուրբաթ մեզ մոտ կայացած հանդիպմանը Բարոնուհու 4 հոգանոց պատվիրակությունը ներկա եղավ մեր կազմակերպած ցուցահանդեսին։ Հադրութի մանկապատանեկան մշակույթի կենտրոնի սաների ցուցահանդեսն էր, բացի այդ՝ խմբագիր, ազատամարտիկ և լուսանկարիչ Զորի Ըռքոյանի լուսանկարների ցուցահանդեսն էր՝ Արցախի պատմաճարտարապետական նմուշների մասին։ Ցուցահանդեսը շատ մեծ ուշադրության արժանացավ, և տեղում հարց ծագեց, որ եթե մենք կարողանանք տեղեկություններ հավաքել ներկայացված հուշարձանների վտանգված լինելու կամ ադրբեջանցիների կողմից հիմնահատակ ոչնչացված լինելու մասին, դրանք փոխանցենք Բարոնուհի Քոքսին։ Նա ասաց, որ ելույթներ է ունենալու բրիտանական պառլամենտում և կբարձրացնի այս հարցը։
-Բնականաբար դատապարտում է Ադրբեջանի վարքը, խոսում էր Արցախի նախկին կարգավիճակը վերականգնելու ուղիների մասին. այսքանը՝ առանց դետալների։ Շատ լուրջ քննարկում տեղի ունեցավ ներկա իրավիճակի՝ տարածաշրջանային և աշխարհաքաղաքական գծերով։ Բայց մենք, որպես ոչ այդքան քաղաքականացված կառույց, չէինք կարող շատ խորանալ։ Պարզապես շատ անկեղծ զրույց ունեցանք։
-Նա և իր պատվիրակությունը շատ գոհ մնացին մեր աշխատանքից, բավական բարձր գնահատական տվեցին։ Մենք ներկայացրեցինք մեր գաղափարախոսական դիրքորոշումը, և իրենք ամբողջությամբ կիսեցին այն։ԻսկմերդիրքորոշումնէպահպանելԱրցախիպետականխորհրդանիշները՝դրոշը, զինանշանը, օրհներգը, Արցախիմշակութայինխորհրդանիշները՝իհեճուկսբոլորի՝թե՛ներքին , թե՛արտաքինուժերի։Այդ առիթով մենք մի քանի պոստերներ ենք պատրաստել, Սփյուռքի հայ երիտասարդությանը կոչ ենք ուղղել։ Բարոնուհին շատ ոգևորվեց այդ գաղափարից։
Իհարկե, կարող է այնպես պատահել, որ որոշումներ լինեն, որ այդ ամենը սկսեն արգելել՝ պաշտոնապես կամ ոչ պաշտոնապես, դրա դեմ կսկսեն պայքարել, ինչը չի բացառվում (գուցե արդեն սկսել են), բայց մենք բավական հետևողական ենք այդ հարցում։
Վերջում մենք Բարոնուհուն Լոնդոնի Թեքեյան խնամակալ մարմնի և մեր կողմից արծաթե հուշամեդալ և երկարամյա նվիրված աշխատանքի համար շնորհակալագիր հանձնեցինք։
Այսօր ընդդիմադիր 2 խմբակցությունները ողջ կազմով ներկայացնելու են երաշխավորություն՝ Ա. Աշոտյանի կալանքը վերացնելու համար։ Սա երկրում կարող է նոր, առողջ քաղաքական մթնոլորտ ստեղծել. գրել է «Այլընտրանքային նախագծեր» խմբի անդամ Վահե Հովհաննիսյանը․
«Նախորդ օրվանից Ռուբեն Վարդանյանի՝ Նոբելյան մրցանակի համար արդար պայքարը սկսվում է այսօր Երևանում՝ Աշոտյանի ազատ արձակման պրոցեսով։ Բաքվի բանտերից բոլոր հայերի ազատ արձակումը սկսվում է Երևանում՝ ՄԵԿ հոգու հրահանգով կալանավորվածների ազատ արձակմամբ։ Սա հստակ բանաձև է, որը պետք է հասկանալ։ Եթե մենք համառ ու ինտենսիվ չպայքարենք Երևանի բանտերում պահվող քաղաքական բանտարկյալների համար, չենք կարողանալու պայքարել Բաքվում մեր արժանապատվության կալանավորների համար։
Եթե դատավորը հարգի 2 ընդդիմադիր խմբակցությունների միասնական երաշխավորագիրը, ապա երկրում նոր մթնոլորտ է ստեղծվելու. կարձանագրվի հարգանք՝ քաղաքական միավորի, քաղաքական քայլի հանդեպ։ Սա երկրի համար միանշանակ օգտակար է։
Եթե դատավորն արհամարհի երաշխավորությունը, ապա դա ուղիղ կոչ է բոլորիս՝ կրկնապատկել-եռապատկելու պայքարը բանտերում գտնվող մեր ընկերների համար, ընդ որում՝ թե´ Երևանի, թե´ Բաքվի բանտերում։
Մենք պետք է ընդունենք նոր խաղի կանոն, որը նաև բարոյականության ճգնաժամային նորմ է համատեղ պայքարի. յուրաքանչյուր ընկերոջ, յուրաքանչյուր թիմակցի համար պետք է համառ պայքարել։ Հնարավոր չէ հաջող պայքար, եթե քո կողքինին կտանեն բանտ, իսկ դու անհոգ շարունակես քո կյանքը։
Իմ խորին համոզմամբ՝ պետք է ուժեղացնել պայքարը բանտերում գտնվող մեր ընկերների համար։ Բուն պայքարը կմաքրի, կզուլալի մթնոլորտը։ Գոնե իրար հանդեպ ազնիվ կլինենք։ Ա. Աշոտյանը, Վ. Սաղաթելյանը, Ն. Սամսոնյանը, Ն. Մալյանը, Մ. Ասլանյանը պետք է ազատ արձակվեն։ Այնպես, ինչպես Բաքվի բանտերում գտնվող հայերը։ Սրանք փոխկապակցված պրոցեսներ են։ Սկսենք մեր բանտերից ու ավելի վստահ կկարողանանք գործել Բաքվի բանտերում գտնվողների համար»։
Այսօր՝ ապրիլի 10-ին, առանձնապես խոշոր չափի ավազակային հարձակում է տեղի ունեցել Երևանում: Ժամը 08:00-ի սահմաններում ՀՀ Ներքին գործերի նախարարության ոստիկանության Երևան քաղաքի վարչությունում օպերատիվ տեղեկություններ են ստացվել, որ Երևան-Արմավիր ավտոճանապարհի Մայրաքաղաքային փողոցում ավազակային հարձակում է տեղի ունեցել:
Ինչպես հայտնում է shamshyan.com-ը, տեղում 2 քաղաքացի, ովքեր եղել են «Hyundai Sonata» մակնիշի ավտոմեքենայով, ոստիկաններին հայտնել են, որ իրենք կայանել են ավտոմեքենան, որից հետո 2 քաղաքացի մոտեցել են իրենց ու իրենց նկատմամբ ավազակային հարձակում են կատարել, ավտոմեքենայի միջից հափշտակել են 36 կգ ոսկյա զարդեր և մոտ 293 միլիոն ՌԴ ռուբլի, ասում էին նաև, որ հափշտակել են 6 միլիոն դոլար:
Դեպքի փաստով Մալաթիայի քննչական բաժնում «ավազակայն հարձակում» հատկանիշներով նախաձեռնվել է քրեական վարույթ:
Աղբյուրի փոխանցմամբ՝ ոստիկաններն ու քննիչներն ունեն նաև վարկած, որ հնարավոր է՝ այս ամենը բեմականացված է և իրականության հետ աղերս չունի։
Մարաղայի ջարդերը հայերի նկատմամբ ատելության և թշնամանքի ադրբեջանական քաղաքականության հերթական դրսևորումն է։ Այս մասին հայտարարություն է տարածել «Գեղարդ» գիտավերլուծական հիմնադրամն՝ անդրադառնալով այդ ջարդերի 32-րդ տարելիցին:
«32 տարի առաջ՝ 1992 թ. ապրիլի 10-ին, ադրբեջանական զինված ուժերի ստորաբաժանումներն Արցախի Մարտակերտի շրջանի Մարաղա գյուղում իրականացրին հայ խաղաղ բնակչության ջարդեր։
Ապրիլի 10-ի լուսադեմին տևական հրետակոծությունից հետո ադրբեջանական զինված ստորաբաժանումները հարձակվեցին Մարաղա գյուղի վրա՝ կոտորելով խաղաղ բնակիչներին և ավերելով գյուղը։ Տարբեր տվյալներով՝ Մարաղայում ջարդերի արդյունքում սպանվեց առնվազն 50 անձ, մի քանի տասնյակ բնակիչ էլ գերեվարվեց, որոնցից 19-ի ճակատագիրը մինչ օրս անհայտ է։
Մարաղայի ջարդերը հայերի նկատմամբ ատելության և թշնամանքի ադրբեջանական քաղաքականության հերթական դրսևորումն է։ Ավելին, Մարաղայի կոտորածն իրագործած հրամանատարներից Շահին Թաղիևն արժանացել է «ազգային հերոսի» կոչման՝ օրինակ ծառայելով Ռամիլ Սաֆարովի, 2016թ. Ապրիլյան պատերազմի և 2020թ. Արցախյան պատերազմի ադրբեջանական ռազմական հանցագործների համար։
2020 թ. հետո էլ Ադրբեջանը շարունակել է ագրեսիվ և ցեղասպանական գործողությունները՝ Արցախի հայերի բռնի տեղահանությունը, մշակութային ժառանգության նպատակադրված ոչնչացումը։ Ադրբեջանի գործողությունները պետք է արժանանան միջազգային հանրության պատշաճ գնահատականին ու դատապարտմանը, իսկ ռազմական հանցագործությունների հեղինակները ենթարկվեն պատասխանատվության»,- ասված է հայտարարության մեջ:
