Azg.am-ի զրուցակիցն է ԱՀ նախկին պետնախարար Ռուբեն Վարդանյանը։
-Պարո՛ն Վարդանյան, Դուք, ի թիվս այլ նախաձեռնությունների, աջակցություն էիք հայտնել «Հայաքվե» քաղաքացիական նախաձեռնությանը։ Արդյոք սա նշանակում է, որ Արցախի փրկությունը դեռ տեսնում եք Հայաստանից։ Հավատո՞ւմ եք, որ ստեղծված իրավիճակից ելքեր կան։
– Արցախն ու Հայաստանը սիամական երկվորյակներ են: Չլինի Արցախը, չի լինի Հայաստանը: Մոլորություն են այն պատկերացումները, որ Արցախը հանձնելով՝ Հայաստանը խաղաղություն է ձեռք բերելու:
Ես համոզված եմ, որ Արցախի հարցի լուծումն առանց Հայաստանի հնարավոր չէ, և Հայաստանի համար անհնար է հասնել խաղաղության՝ առանց Արցախի:
Այո՛, հավատում եմ և համոզված եմ, որ իրավիճակից ելք կա: Բայց յուրաքանչյուր ելք լուրջ, ծանր աշխատանք, ուժերի կենտրոնացում ու համախմբում է պահանջում: Համախմբվելով՝ մենք պետք է ցույց տանք մեր ուժը, որպեսզի Հայաստանի գործող իշխանությունները հասկանան, որ Արցախի հարցը ողջ հայության հարցն է, և իրենք իրավասու չեն Արցախի ճակատագրին վերաբերող որոշումներ կայացնել:
-Հայաստանից ի՞նչ ազդակներ են հասնում Արցախ, քաղաքական շրջանակները և շարքային արցախցին «Հայաքվեի» հետ հույսեր կապո՞ւմ են։
-Իհարկե, դրական արձագանք է ստանում այդ բնույթի յուրաքանչյուր նախաձեռնություն, որը ցույց է տալիս, որ մարդիկ համաձայն չեն Արցախն Ադրբեջանի կազմում ճանաչելու մասին Հայաստանի իշխանությունների հայտարարությունների հետ, և որը ցույց է տալիս, որ Հայաստանի ժողովուրդն անտարբեր չէ Արցախի ճակատագրի նկատմամբ: «Հայաքվեն» հենց դրա մասին է, և դա շատ ողջունելի է:
Գիտեք, որ վերջերս ստեղծվեց նաև «Արցախի անվտանգության և զարգացման ճակատ» հանրային շարժումը, որի նպատակն է Արցախը ազատ, անվտանգ, երջանիկ ու հայկական պահելու գաղափարի շուրջ Արցախի ու ողջ հայության համախմբումը: Մենք ունենք ձևավորված տեսլական, ծրագրեր, որոնք կյանքի են կոչվելու, և ամեն ինչ անելու ենք, որպեսզի ողջ հայությունը առավելագույնս ներգրավվի Արցախի հարցում, որ Արցախի հարցը համարի ոչ թե զուտ Արցախում բնակվողների խնդիրը, այլ իր ինքնության, իր ազգային արժանապատվության պահպանության հարցը:
-Պարո՛ն Վարդանյան, Արցախում ներքաղաքական լարվածությունն ակնհայտ է, և թշնամին հենց այդպիսի պառակտման էլ սպասում է։ Ձեր պաշտոնանկությունից հետո ինչ-որ մեկն Արցախում «սարեր շրջե՞ց», Արցախը փրկելու համար դիվանագիտական ծրագիր մշակե՞ց, թե պարզապես ուզում էին Ձեզնից ազատվել։
-Հակառակորդն, իհարկե, աշխատում է տարբեր ուղղություններով՝ փորձելով թե՛ ճնշումներ գործադրել ու ահաբեկել, թե՛ապատեղեկատվություն տարածել և պառակտում սերմանել: Մենք պարզապես դրանց դիմակայելու մեր սեփական քայլերը պիտի ունենաք, իսկ ամենակարևորը համախմբումն է, մեկ ճակատով ու որպես մեկ բռունցք հանդես գալը:
Ինչ վերաբերում է հարցի երկրորդ մասին, ապա չէի ցանկանա այն մեկնաբանել:
-Ներկա շրջափուլում Արցախում ավելի շատ ռուսամե՞տ, թե արևմտամետ հայացքներ են իշխում։ Պատկերացնո՞ւմ եք Արցախն առանց ռուս խաղաղապահների։
-Արցախը հիմա գոյության պայքար է մղում, և նման իրավիճակում, կարծում եմ, նման հարցադրումը տեղին չէ: Արցախի բնակչության անվտանգությունը հիմա ապահովում է ռուսական խաղաղապահ զորակազմը, և նրանց ներկայությունն այստեղ չափազնաց կարևոր է: Այս իրողություններում ցանկացած հակառուսական քարոզչության, խաղաղապահների դերին վերաբերող շահարկում չի բխում Արցախի շահերից:
-Պարո՛ն Վարդանյան, Դուք տնտեսական, գյուղատնտեսական խոշորածավալ ծրագրեր եք իրականացնում, ներդրումներ եք կատարում Արցախում։ Զուգահեռ իրականությունում Արցախն Ադրբեջանին հանձնելու պատրաստակամությունն է։ Ի՞նչն է Ձեզ համոզում, որ Արցախը չի ադրբեջանացվելու։
-Այո՛, մենք իրականցրել ենք մի շարք ծրագրեր և շարունակելու ենք դրանք իրականացնել, քանի որ մենք այստեղ ենք և չենք պատրաստվում Արցախը ոչ մեկին տալ: Այդ ծրագրերն արվելու են, և արվելու են ոչ միայն իմ, այլև ողջ հայության ներգրավմամբ: Հարցնում եք՝ ի՞նչն է ինձ համոզում՝ արցախցիների ոգին, կամքը , տոկունությունը, իրենց հողի համար պայքարելու պատրաստակամությունը:
-Եթե շատ անկեղծ լինեք, ո՞ւմ էիք Դուք Արցախում խանգարում։
-Միգուցե նրանց, ովքեր պատրաստ չէին կանգնել սովորական արցախցիների կողքին և ապրել նրանց հետ նույն պայմաններում:
-Հիմա, երբ Արցախում եք, բայց այլևս բարձրաստիճան պաշտոնյա չեք, չե՞ն ուզում Ձեր ներկայությունից ազատվել, այլևս չե՞ք խանգարում թեկուզ Ձեր՝ ոչ պաշտոնական, հանրային գործունեությամբ։
-Եթե նույնիսկ նման փորձեր արվում են, դա ինձ քիչ է հետաքրքրում: Քանի որ ես հստակ գիտեմ, որ իմ ներկայությունն այստեղ նաև օգնում է մարդկանց, օգնում է իրենց մենակ չզգալ, հավատալ, որ իրենց կողքին շատերն են կագնելու:
Եթե անգամ հնարավոր չէ ֆիզիկապես լինել Արցախում, շատերը պատրաստ են այլ միջոցներով պաշտպանել Արցախը, Արցախի հարցը բարձրացնել աշխարհով մեկ:
-Պարո՛ն Վարդանյան, ի՞նչ սովորեցիք այս ընթացքում, Արցախում ապրելու այս ընթացքն ինքներդ Ձեզ ճանաչելու ժամանակաշրջան կարո՞ղ եք համարել։
-Ես ողջ կյանքիս ընթացքում եմ սովորում, իսկ արցախցիներից շատ բան եմ սովորել ու շարունակում եմ սովորել: Այս իրավիճակում հայրենիքում, իմ հայրենակիցների կողքին գտնվելը ինձ մեծ ուժ է տալիս, ու ես իմ հնարավորությունների չափով ամեն ինչ անելու եմ հանուն մեր նպատակի իրականացման: